Η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εξέτασε παράπονο (22/24/7/2018) από την οικογένεια εργάτη της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου που σκοτώθηκε σε εργατικό ατύχημα στη Λάρνακα εναντίον ιστοσελίδων για τη μετάδοση της είδησης του θανάτου του προτού ενημερωθεί η οικογένεια, για αποκάλυψη προσωπικών στοιχείων μελών της οικογένειάς του και για δημοσίευση φωτογραφίας του χωρίς τη συγκατάθεση της οικογένειας και για πρόκληση ή όξυνση ανθρώπινου πόνου.
Το παράπονο συνίστατο στα ακόλουθα:
(α) Στις 09:35 π.μ. το CITYOFLARNAKA δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Θανατηφόρο εργατικό ατύχημα με υπάλληλο της ΑΗΚ στην περιοχή Κ- CINEPLEX», αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για Ελληνοκύπριο υπάλληλο, γύρω στα 40.
(β) Στις 10:03 π.μ. το SIGMALIVE δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Θανατηφόρο εργατικό ατύχημα με θύμα υπάλληλο της ΑΗΚ στη Λάρνακα, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «πρόκειται για Ελληνοκύπριο υπάλληλο, γύρω στα 40».
γ) Στις 10:06 το ALPHANEWS.LIVE δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Πατέρας τριών παιδιών ο άτυχος εργάτης της ΑΗΚ (ΒΙΝΤΕΟ & ΦΩΤΟ), αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «τραγικό θάνατο βρήκε σήμερα 42χρονος εργάτης της Αρχής Ηλεκτρισμού» και ότι «ο άτυχος άντρας αφήνει πίσω του μια κόρη ** ετών και δύο γιους ** και * ετών».
(δ) Στις 10:28 το NOMISMA δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Πατέρας 3 παιδιών ο άτυχος 42χρονος που σκοτώθηκε στο εργατικό ατύχημα», αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «άλλη μια τραγωδία συνέβη το πρωί της Δευτέρας, με θύμα τον 42χρονο Γεώργιο Γεωργίου, κάτοικο Λάρνακας και πατέρα τριών παιδιών, ηλικίας **, ** και * ετών».
(ε) Στις 10:50 το ELEMESOS δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Τραγωδία στη Λάρνακα! Θανατηφόρο εργατικό ατύχημα για υπάλληλο της ΑΗΚ», αναφέροντας μεταξύ άλλων «Τραγικό θάνατο στο μεροκάματο βρήκε σήμερα 45χρονος εργάτης της Αρχής Ηλεκτρισμού» και «ο άτυχος άντρας αφήνει πίσω του μια κόρη ** ετών και δύο γιους ** και * ετών».
(στ) Στις 12:28 το CYPRUSTIMES δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Πατέρας 3 παιδιών ο άτυχος Γεωργίου...Σκοτώθηκε στη μάχη για το μεροκάματο (pics)», αναρτώντας φωτογραφία του θανόντος και αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «πρόκειται για τον 42χρονο Γιώργο Γεωργίου, πατέρα τριών παιδιών, **, ** και * ετών από το Μενεού, κάτοικο Λάρνακας, περιοχή Χρυσοπολίτισσας».
Ο δικηγόρος της οικογένειας που υπέβαλε το παράπονο, ανέφερε περαιτέρω ότι τα ΜΜΕ που κατονομάζονται στο παράπονο παραβίασαν τις πιο κάτω πρόνοιες του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας:
- Δεν επέδειξαν την αρμόζουσα ευαισθησία και δεν ήταν ιδιαίτερα προσεκτικοί και διακριτικοί στην παρουσίαση θεμάτων όπως ο ανθρώπινος πόνος και ο θάνατος, καθώς και πληροφοριών ή εικόνων που μπορούν να προκαλέσουν πανικό.
- Δεν επέδειξαν σεβασμό στην υπόληψη και την ιδιωτική ζωή του θανόντος και μελών της οικογένειας του και απεκάλυψαν στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα. Προέβησαν σε παρεμβάσεις και έρευνες στην ιδιωτική ζωή των προσώπων αυτών, χωρίς τη συγκατάθεση τους. Η δημοσιοποίηση της φωτογραφίας του θανόντος δεν δικαιολογείται, καθώς δεν μπορεί να θεωρηθεί εξαιρετική περίπτωση και ότι εξυπηρετείται το δημόσιο συμφέρον
- Προκάλεσαν αχρείαστη δοκιμασία στους συγγενείς του θανόντος και δεν ενήργησαν με τη μεγαλύτερη επαγγελματική προσοχή και ευθύνη.
Η Επιτροπή, αφού εξέτασε επισταμένα όλα τα στοιχεία που είχε ενώπιόν της, αποφάσισε ότι από το μαρτυρικό υλικό που υπέβαλε ο δικηγόρος των παραπονουμένων δεν τεκμηριώθηκε πέραν πάσης αμφιβολίας ο ισχυρισμός ότι οι ιστοσελίδες που αναφέρονται δημοσίευσαν στοιχεία που οδηγούσαν στην ταυτότητα του νεκρού εργάτη της ΑΗΚ, προτού γίνει ενημέρωση του εγγύτερου συγγενή.
Για την απόφασή της αυτή η Επιτροπή στηρίχθηκε σε τεχνική μαρτυρία ως προς τις ώρες που αναγράφονται στα ρεπορτάζ των ιστοσελίδων και ειδικότερα στο γεγονός ότι ο αναφερόμενος χρόνος αφορά στην πρώτη ανάρτηση της είδησης, η οποία για λόγους πρακτικής που ακολουθούν οι ιστοσελίδες, διατηρείται σε όλες τις επόμενες αναθεωρήσεις της είδησης.
Όπως διαπιστώθηκε, στις ειδήσεις που παρουσιάζονται ότι πρόωρα δημοσίευσαν στοιχεία που οδηγούσαν στην ταυτοποίηση του νεκρού περιγράφονται εξελίξεις, που συνέβησαν σε μεταγενέστερο της αναγραφόμενης ώρας χρόνο, όπως δηλώσεις της εκπροσώπου της ΑΗΚ που έγιναν αρκετές ώρες αργότερα.
Κατά συνέπεια, η Επιτροπή αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να αποφανθεί πέραν πάσης λογικής αμφιβολίας ότι υπήρξε παραβίαση του κανόνα ότι δεν δημοσιεύονται ονόματα ή στοιχεία που οδηγούν στην ταυτότητα νεκρών προσώπων πριν από την επίσημη ενημέρωση του εγγύτερου συγγενή.
Επειδή δεν υπήρξε μαρτυρικό υλικό που να παρουσιάζει αυτούσια την πρώτη μορφή της είδησης, η Επιτροπή απέρριψε την καταγγελία ως προς το σημείο αυτό.
Ωστόσο, η Επιτροπή αποφάσισε ότι στις ειδήσεις που αναφέρθηκαν στην καταγγελία υπήρξε παραβίαση άλλων προνοιών του Κώδικα από τα κατονομαζόμενα ΜΜΕ, καθώς και το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, το οποίο κάποιες ιστοσελίδες ανέφεραν ως πηγή της είδησής τους, όπως αναλυτικά αναφέρεται πιο κάτω.
Στην παράκληση της Επιτροπής να παραθέσουν τις απόψεις τους επί του παραπόνου ανταποκρίθηκαν το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων και οι ιστοσελίδες SIGMALIVE, ALPAHNEWS LIVE, NOMISMA και ELEMESOS.
Η Επιτροπή εξέτασε ξεχωριστά για κάθε ΜΜΕ κατά πόσο οι αναφορές στον τρόπο του θανάτου του εργάτη και η αποκάλυψη των ηλικιών των παιδιών του συνιστούσαν παραβιάσεις του Κώδικα.
Το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων μετέδωσε είδηση για το θέμα στις 13.17 της 2ας; Ιουλίου, 2018, στην οποία ανέφερε τα γεγονότα του ατυχήματος, ότι έπεσε στο δρόμο και κτύπησε με το κεφάλι στην άσφαλτο με αποτέλεσμα και τραυματισθεί θανάσιμα, ότι ήταν πατέρας τριών παιδιών και ότι τα παιδιά του ήταν ηλικίας *, * και * ετών.
Ο Διευθυντής του Πρακτορείου ανέφερε στην απάντησή του ότι το πρακτορείο «όπως πάντα, τήρησε τη δεοντολογία» και δεν παραβίασε οποιονδήποτε κανόνα της».
Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναφορά στον τρόπο θανάτου ήταν σύντομη και περιέγραφε ένα γεγονός, αποφάσισε ότι η αναφορά πως ο εργάτης κτύπησε θανάσιμα στο κεφάλι δεν συνιστούσε σκληρότητα προς την οικογένεια και δεν παραβίασε την πρόνοια του Κώδικα περί μη όξυνσης του ανθρώπινου πόνου.
Περαιτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του θύματος από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.
Η ιστοσελίδα CITYOFLARNAKA, στην ειδησεογραφία του αναφέρθηκε στις συνθήκες κάτω από τις οποίες το θύμα έπεσε από καλαθοφόρο όχημα της ΑΗΚ στη διάρκεια εργασιών κλαδέματος δένδρων που εμπλέκονταν σε ηλεκτροφόρα καλώδια.
Περαιτέρω δημοσίευσε περιγραφή του δυστυχήματος από αφήγηση γυναίκας, που αναφέρθηκε λεπτομερώς στα όσα άκουσε και είδε να εκτυλίσσονται σχετικά με το ατύχημα και έκαμε αναφορά στα τραύματα του εργάτη.
Επίσης έγραψε ότι «ο άτυχος άνδρας αφήνει πίσω του μια κόρη * ετών και δύο γιους * και * ετών».
Η ιστοσελίδα δεν ανταποκρίθηκε σε παράκληση της Επιτροπής να παραθέσει τις απόψεις της, γεγονός που θεωρήθηκε ως παραβίαση της πρόνοιας περί υποχρέωσης των ΜΜΕ και των δημοσιογράφων να συνεργάζονται με την επιτροπή στη διερεύνηση παραπόνων.
Περαιτέρω,, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευση της λεπτομερούς περιγραφής των συνθηκών του ατυχήματος και η αναφορά στα τραύματα του εργάτη συνιστούσε σκληρότητα προς τα μέλη της οικογένειάς του και κατά συνέπεια παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα περί μη πρόκλησης ή όξυνσης του ανθρώπινου πόνου.
Επίσης αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του θύματος, συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.
Το SIGMALIVE στην ειδησεογραφία του ανέφερε ότι ο εργάτης έπεσε και κτύπησε με το κεφάλι στην άσφαλτο και τραυματίστηκε θανάσιμα και περαιτέρω δημοσίευσε τις ηλικίες των παιδιών του θύματος,
Το SIGMALIVE ανέφερε πως στην πρώτη είδηση που ανάρτησε για το δυστύχημα δεν έκαμε ονομαστική αναφορά στο θύμα του ατυχήματος και δημοσίευσε το όνομά του μόνο αφού ενημερώθηκε από την Αστυνομία ότι είχε ενημερωθεί η οικογένειά του.
Επίσης ανέφερε ότι η δεύτερη ανάρτησή της έγινε από είδηση του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων, «στο οποίο έχουμε πλήρη εμπιστοσύνη, καθώς αποτελεί για την Κύπρο ίσως την πιο έμπιστη δημοσιογραφική πηγή πληροφόρησης και από ενημερωτικής και από δεοντολογικής πλευράς», Κατέληξε αναφέροντας πως η ιστοσελίδα δεν παραβίασε τη δημοσιογραφική δεοντολογία, σεβάστηκε πλήρως την οικογένεια του θύματος όσον αφορά τον ανθρώπινο πόνο και δε δημοσίευσε φωτογραφία του θύματος.
Αποτελεί πάγια θέση της Επιτροπής, που επαναλήφθηκε σε πολλές περιπτώσεις, ότι η αναδημοσίευση πληροφοριών από οποιοδήποτε ΜΜΕ δεν απαλλάσσει το δημοσιεύον έντυπο της ευθύνης για το περιεχόμενο της είδησής του, ή της παραβίασης του Κώδικα σε περίπτωση που το περιεχόμενο είναι αντιδεοντολογικό.
Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του θύματος συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.
Εξ άλλου, αποφάσισε ότι η αναφορά ότι ο εργάτης κτύπησε θανάσιμα στο κεφάλι δεν συνιστούσε σκληρότητα προς την οικογένεια και δεν παραβίασε τον Κώδικα, καθώς συνιστούσε πολύ σύντομη αναφορά σε ένα γεγονός.
Το ALPAHNEWS LIVE στην ειδησεογραφία του αναφέρθηκε στις συνθήκες κάτω από τις οποίες το θύμα έπεσε από καλαθοφόρο όχημα της ΑΗΚ στη διάρκεια εργασιών κλαδέματος δένδρων που εμπλέκονταν σε ηλεκτροφόρα καλώδια.
Περαιτέρω δημοσίευσε περιγραφή του δυστυχήματος από αφήγηση γυναίκας, πουαναφέρθηκε λεπτομερώς στα όσα άκουσε και είδε να εκτυλίσσονται σχετικά με το ατύχημα και έκαμε αναφορά στα τραύματα του εργάτη.
Επίσης έγραψε ότι «ο άτυχος άνδρας αφήνει πίσω του μια κόρη * ετών και δύο γιους * και * ετών». Εξ άλλου, η ιστοσελίδα δημοσίευσε φωτογραφία του θύματος.
Η ιστοσελίδα ανέφερε στην απάντησή της ότι αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα του θέματος και πρόσθεσε πως «λαμβάνουμε πολύ σοβαρά τέτοιου είδους καταγγελίες και παράπονα και επιθυμούμε όπως προβούμε σε απολογία σε περίπτωση που προκαλέσαμε στους συγγενής πόνο ή δυσφορία λόγω της είδησης. Ως εκ τούτου, σημειώνουμε ότι θα προβαίνουμε σε πιο αυστηρούς ελέγχους στο μέλλον καθώς και θα λάβουμε όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε να μην επαναληφθούν παρόμοια περιστατικά».
Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευση της περιγραφής των συνθηκών του ατυχήματος και η αναφορά στα τραύματα του εργάτη συνιστούσε σκληρότητα προς τα μέλη της οικογένειάς του και κατά συνέπεια παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα περί μη πρόκληση ή όξυνσης του ανθρώπινου πόνου.
Επίσης αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του θύματος, καθώς και φωτογραφίας του θύματος, συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.
Η ιστοσελίδα NOMISMA στην ειδησεογραφία της ανέφερε το όνομα του θύματος , προσθέτοντας ότι ήταν «πατέρας τριών παιδιών ηλικίας *,* και * ετών». Επίσης ανέφερε ότι έπεσε και κτύπησε στο δρόμο με το κεφάλι και τραυματίσθηκε θανάσιμα.
Στην απάντησή της η ιστοσελίδα απέρριψε την κατηγορία ότι ανάγγειλε πρόωρα το όνομα του θύματος, αναφέροντας ότι το έπραξε αφού πρώτα το ανακοίνωσε η Αστυνομία, ότι επέδειξε σεβασμό στο νεκρό και την οικογένεια του θύματος και δεν δημοσίευσε φωτογραφία του.
Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η αναφορά ότι ο εργάτης κτύπησε θανάσιμα στο κεφάλι δεν συνιστούσε σκληρότητα προς την οικογένεια και δεν παραβίασε τον Κώδικα δεδομένου ότι ανέφερε ένα γεγονός.
Περαιτέρω, αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του θύματος από την ιστοσελίδα συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.
Η ιστοσελίδα ELEMESOS ανέφερε στην ειδησεογραφία της ότι ο εργάτης έπεισε και κτύπησε με το κεφάλι σε περιτοίχισμα οικίας και δημοσίευσε λεπτομερή περιγραφή του δυστυχήματος από γυναίκα, καθώς και ότι «ο άτυχος άνδρας αφήνει πίσω του μια κόρη * ετών και δύο γιους * και * ετών»
Η ιστοσελίδα δεν ανταποκρίθηκε στην παράκληση της επιτροπής να παραθέσει τις απόψεις της επί του παραπόνου, γεγονός που θεωρήθηκε ως παραβίαση της προνοίας του Κώδικα περί υποχρέωσης των ΜΜΕ και των δημοσιογράφων να συνεργάζονται με την Επιτροπή.
Η Επιτροπή αποφάσισε ότι η δημοσίευση της περιγραφής των συνθηκών του ατυχήματος και η αναφορά στα τραύματα του εργάτη συνιστούσε σκληρότητα προς τα μέλη της οικογένειάς του και κατά συνέπεια παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα περί μη πρόκληση ή όξυνσης του ανθρώπινου πόνου.
Επίσης αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί.
Η CYPRUSTIMES αναφέρθηκε «σε δράμα μιας ακόμα οικογένειας» που «ντύθηκε στα μαύρα» μετά από εργατικό ατύχημα» με θύμα το Γιώργο Γεωργίου, 42 ετών πατέρα τριών παιδιών από τα οποία τα δύο ανήλικα, δημοσιεύοντας τις ηλικίες τους. Η ιστοσελίδα επίσης δημοσίευσε φωτογραφία του θύματος σε μεγάλο μέγεθος.
Η Επιτροπή θεώρησε ότι οι πιο πάνω αναφορές συνιστούσαν σκληρότητα και θα ήταν δυνατό να συμβάλουν στην όξυνση του ανθρώπινου πόνου.
Περαιτέρω αποφάσισε ότι η δημοσίευση των ηλικιών των παιδιών του θύματος, καθώς και φωτογραφίας του θύματος χωρίς να ζητηθεί και δοθεί η συγκατάθεση των μελών της οικογένειάς του, συνιστά παραβίαση της πρόνοιας του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας περί σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και μη αποκάλυψης στοιχείων προσωπικού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεώρησε ότι η αναφορά στις ηλικίες των παιδιών του θύματος, καθώς και η δημοσίευση φωτογραφίες του θύματος θα έπρεπε να είχαν αποφευχθεί.
